“ब्रमायणि माध्यमिक विद्यालय मन्डनदेउपुरका विद्यालय व्यवस्थापन समिति अध्यक्ष गोकुल डोटेलसंग हालको बिद्यालय र सुधारको विषयमा के भैरहेको छ भनेर बागमती छड्के डट कमका सम्पादक राम प्रसाद ढकालसंग गरिएको सम्बादमा आधारित”
आदरणीय अभिभावक ज्युहरु,यस ब्रमायणी बिद्यालयका शिक्षक, शिक्षिका यस बिधालयका प्यारा बिद्यार्थी भाइबहिनीमा सर्बप्रथम बिद्यालयको अध्यक्षको तर्फबाट नमस्कार, जहासम्मको प्रश्न छ हाम्रो बिद्यालयमा कक्षा १० सम्म पढाइ संचालन हुन्छ, सुरुवाती वर्षमा विषयगत जनशक्तिलाई व्यवस्थापन गर्दैछौँ । ब्रमायणि मा बि मात्रै होइन प्रायः सामुदायिक विद्यालयमा कार्यरत शिक्षकहरूले अन्य विद्यालयमा पार्टटाइम अध्यापन गराउँछन् । विद्यालयले अन्य शिक्षकहरू राख्नुपर्ने अवस्था छ । तर हाम्रो बिद्यालय तेस्तो अबस्था हालसम्म छैन ।
ब्रमायणि मावि भौतिक संरचना व्यवस्थित र पर्याप्त रहेको छैन । म व्यवस्थापन समितिको अध्यक्षमा आए पछि बाल कक्षाको छुट्टै कक्षा व्यवस्थापन गरेका छौँ । सबै तहका कक्षाहरू पूर्ण रूपमा व्यवस्थित छन् । अन्य बिद्यालयको जस्तो भौतिक संरचना हाम्रो बिद्यालयमा छैन।
निजी तथा संस्थागत विद्यालयको आकर्षणलाई कम गर्न आवश्यक छ । त्यसका लागि अङ्ग्रेजी भाषालाई ग्राह्यता दिनुपर्छ । यदि सामुदायिक विद्यालयमा शुल्क लिने, पोसाक फरक हुने र वर्ग देखिने किसिमका क्रियाकलाप गरिन्छ भने त्यो गलत हो ।
शैक्षिक गुणस्तर खस्किनुमा प्रमुख कारण अभिभावकको पनि दायित्व बोध कम हुनु हो। अभिभावकले आर्थिक दायित्व पनि वहन गर्नु पर्दैन । आफ्नो बच्चा के पढ्दैछ भन्ने चासो छैन । सामुदायिक विद्यालयका शतप्रतिशत अभिभावकहरूले बच्चाको विषयमा जानकारी नै नलिने र शिक्षक तथा विद्यालय प्रशासनलाई खबरदारी पनि नगर्नाले पनि समस्या आउछ। अभिभावकलाई बच्चाले सिकोस्, नसिकोस् कक्षा अपग्रेड हुनै पर्छ । विद्यार्थीलाई रोक्यो भने अर्को विद्यालयमा सार्ने डरले विद्यालयले पनि कक्षा चढाउँछन् । यसरी नै कक्षा १० सम्म पुग्छन् । लाजमर्दो कुरा अहिलेका १० कक्षामा पढ्ने विद्यार्थीले नेपाली अक्षर राम्रोसँग उच्चारण गर्न जान्दैनन् । यस्तो बालकक्षामा नै बिगारेकोले गर्दा भएको हो । बोर्डिङ स्कुलमा कक्षा ३ मा पुग्दा पढ्न जान्दछन् । सामुदायिकका विद्यार्थी निकम्मा प्रणालीको खराबीले गर्दा त्यस्तो भएको हो ।
कक्षाको सुरुदेखि नै उचित शिक्षा दिनुपर्छ । बिरुवा अङ्कुरित हुँदै राम्रो भयो भने रुख राम्रो हुन्छ । त्यसैले बालकक्षामा सक्षम बनाउनु पर्छ । सक्षम बच्चालाई मात्र माथिल्लो कक्षामा लानुपर्छ । एउटा कक्षाका कम्तिमा ५० प्रतिशत विद्यार्थी उत्तीर्ण नगराउने शिक्षकलाई दण्ड र धेरै उत्तीर्ण गराउने शिक्षकलाई पुरस्कारको नीति ल्याउनु पर्छ । अन्य निजी विद्यालयका शिक्षकले ८ घण्टा अध्यापन गराउँछन् । सामुदायिकका शिक्षकले ३ घण्टा अध्यापन गराउँछन् । आफू सरकारी विद्यालयमा कार्यरत हुन्छन् । अनि बच्चालाई निजीमा पढाउँछन् । शिक्षकलाई यो सुविधा दिनु हुँदैन । सरकारी स्कुलमा कार्यरत शिक्षकले अनिवार्य आफू कार्यरत विद्यालयमा नै बच्चा पढाउनु पर्ने नीति बनाउनु पर्छ । यति गर्न सकिए धेरै सुधार हुन्छ । अभिभावकहरूले पनि आफ्नो बच्चाले कति सिक्यो ? सिकेन चासो राख्नुपर्छ ।
धेरै अप्ठ्यारा छन् । अहिलेको संरचनामा शिक्षाक्षेत्र भीरको चिण्डोजस्तो भएको छ । सङ्घीय सरकार दायित्वबाट पन्छिएको छ । स्थानीय सरकारले दायित्व निर्वाह गर्न सकेको छैन । स्थानीय सरकारले शिक्षा क्षेत्रलाई महत्त्व दिएको छ हाम्रो नगरमा । बालकालिका पनि शैक्षिक रूपमा निकम्मा हुँदै गए । अब हाम्रो समाज कस्तो बन्छ । हामी कस्तो समाजको निर्माण गर्न लागिरहेका छौँ ।
स्थानीय सरकारलाई पूर्ण अधिकार दिइयो भने शैक्षिक अवस्था कस्तो हुन्छ ? निकाएमा त्यसलाई कार्यान्वयन गरेर नयाँ उत्पादन हुँदैन । अझै बिग्रिँदै जान्छ । स्थानीय तहलाई प्राथमिक विद्यालयसम्मको मात्र अधिकार दिनुपर्छ । धेरै स्थानीय तहमा ‘भिजनलेस’ मान्छे छन् । त्यसैले माध्यमिक तहको अधिकार प्रदेश वा सङ्घीय सरकारमा रहनु पर्छ । यदि स्थानीय तहमा नै रह्यो भने शैक्षिक स्तर भयावह हुन्छ । स्थानीय तहमा अध्ययन गरेका मान्छे छैनन् । अब आउने पनि पढेलेखेका आउँदैनन् । स्थानीय तहका जनप्रतिनिधले आफ्नो अधिकार र दायित्व बुझ्दैनन् । यस्ता मान्छेलाई माध्यमिक तहको जिम्मेवारी दिइयो भने समस्या बढ्दै जान्छ, घट्दैन । यो काभ्रेको मात्र समस्या होइन, नेपालभरको समस्या हो जस्तो लाग्छ ।
मुख्य कुरा जनप्रतिनिधिको पनि शैक्षिक योग्यताको कुरा आउँछ । शिक्षाको महत्त्व नै नबुझ्ने जनप्रतिनिधिदेखि के अपेक्षा राख्ने । धरानमा शिक्षाको महत्त्व के हो भन्ने कुरा नै उजागर हुन सकिरहेको छैन । धरानको अवस्था त्यो हो । जनप्रतिनिधिले केही प्रयास गरेको देखिँदैन ।तर हाम्रो नगरमा नगर प्रमुख को सबै भन्दा बढी ध्यान शिक्षा मै छ । भौतिक पूर्वाधारमा हाम्रो नगरप्रमुख टोक बहादुर वाइबाले धेरै गर्नु भएको छ।
सङ्गठनमै छैनन् भन्न त सकिँदैन । कुनै न कुनै राजनीतिक दलको सङ्गठनमा सबै छन् । तर ब्रमायणि मा बि को हकमा भने विद्यालयमा अतिरिक्त कामजस्तो र राजनीति प्रथम हो भन्ने छैनन् । सबै शिक्षक राजनीतिक दलमा सङ्गठित भएका छन् । शिक्षकलाई राजनीतिबाट पर राख्नुपर्छ । राजनीति विशुद्ध सेवा हो । तर अहिले नाफामुखी राजनीति हुन थाल्यो । यदि राजनीतिक दलमा आबद्ध शिक्षकका विषयमा ‘एक्सन’ लियो भने आफैलाई ‘एक्सन’ लिने अवस्था छ यस्तो हुन दिनुहुन्न ।
बागमती मिडिया हाउस द्वारा संचालित
बनेपा ७, काभ्रेपलाञ्चोक
ईमेल: [email protected]
सम्पर्क फोन- ९८५१०५१९८४
स्थायी लेखा नं.: १०६५२०७६१
प्राईभेट फर्म दर्ता नं.: १२२४८/०७९
सूचना विभाग दर्ता नम्बर: २९८८-२०७८/२०७९
